धेरै वर्षपहिलेको कुरो हो । म छ-सात वर्षो हुँदो हुँ । त्यति राम्रो सम्झना त छैन तैपनि त्यसताकाका कुनै-कुनै कुरा भने मेरा मनभरि भएर रहेकै छन् । हामी बिहान स्कूल जान्थ्यौँ । गाउँमा भर्खरर्-भर्खर चेतना जाग्रित भएजस्तो† प्राथमिक स्कूल खोलिएको थियो । एकजना शिक्षक थिए । अङ्ग्रेजी, नेपाली, गणित, विज्ञान, भूगोल र इतिहास यी सबै विषय उनी आफै पढाउँथे । गाउँका ब्राहृमण, नेवार, र्राई, लिम्बू, सुनुवार र विश्वकर्माका छोराछोरी त्यहाँ पढ्थे । एउटै कोठो थियो र बेञ्च-बेञ्चमा केटाकेटी मिलाएर राखिएका हुन्थे अनि ती प्रत्येक बेञ्चलाई अलग-अलग कक्षा भनिन्थ्यो ।

म पढ्नमा निकै तेज थिएँ कि कसो हो, ती शिक्षकले मलाई एकै वर्षा तीन कक्षामा पुर्‍याएका थिए । प्रजातन्त्र आएको छ । अब सबैले पढ्नुपर्छ भनेर घर-घरबाट ल्याएका ती विद्यार्थीहरूमा र्राई, विश्वकर्मा र सुनारका छोरीहरू मभन्दा निकै जेठा थिए र निकै ठूला पनि । तीमध्ये एउटी सुनारकी छोरी थिई – साहिँली । साढे नौ बजे स्कूलबाट बिदा पाइन्थ्यो । घर गएर खाना खाएर गाईबस्तु चराउन जानुपथ्र्यो । गोठालामा पनि एकप्रकारको रमाइलै हुन्थ्यो । ठूला-ठूला गोठाला-गोठाल्नीहरू
गफ गरेर, गीत गाएर अनि खेलेर बस्थे । हामी स-सानाले चाहिँ गाईबस्तु हेर्नु, खोज्नु र फर्काउनुपथ्र्यो । कहिले-कहिले हामीलाई मौसमअनुसार फडिर, जामुन र खनिउँ र यस्तै-यस्तै फलहरू ल्याइदिने प्रलोभन देखाएर तिनीहरू हराउँथे । कहाँ जान्थे – के-के गर्थे – हामीलाई कुनै चासो हुँदैनथ्यो । हामी गाई हेथ्र्यौं, खेलहरू खेल्थ्यौँ र यताउताका कुरा गथ्र्यौं । आफ्नै संसारमा रमाउथ्यौँ ।
हाम्रो गौचरन भनेको तल पात्लेखोलाको पुछारको छतिउन टार, त्यसैसँग जोडिएको ज्यामिरेबेसीमाथिको जङ्गल र तमोरतिर हानिएर बग्ने बाख्रेखोलाको वरपर हुन्थ्यो । बेलुका फर्किंदा पनि हामी कहिले घाँसका भारी, कहिले दाउराका भारी र कहिलेकहिले घोचा र थाङ्ग्राहरू लिएर आउने गथ्र्यौं । त्यतिबेलाको समय, परिस्थिति र वातावरणलाई सम्झदा आज पनि एकतमासको आनन्द लागेर आउँछ । दुःख त थियो नै तर पनि हामीले त्यस दुःखलाई सुखमा अनुवाद गरेका रहेछौँ । म सम्झन्छु आज । गोठालाहरूमध्येमा सबैभन्दा सानो केटो म नै थिएँ । मभन्दा ठूली त्यही साहिँली थिई – सुनार केटी । उसलाई सानो जातकी भनेर सबैजना हेप्थे भने मलाई चैँ सानो केटो भनेर । त्यसो हुँदा धेरैजसो गाई छेक्ने र फर्काउनेमा साहिँली र म नै पथ्र्यौं । एकदिन मात्र होइन । गोठाले जीवनमा सधैँको दिनचर्या यस्तै नै हुन्थ्यो । साहिँली मलाई भाइलाई जस्तै माया गर्थी । घाँस-दाउरा खोजिदिन्थी, फलहरू टिपेर दिइरहन्थी अनि पालोमा गाई पनि फर्काइदिन्थी । मभन्दा अग्ली थिई ऊ । मलाई लाग्छ – ऊ त्यसबेला पन्ध्रसोह्रकी हुँदी हो । सलक्क परेका भरिला पाखुरा थिए उसका अनि फ्रक छेड्नेगरी भुक्क-भुक्क उठेका कठिन उरयुग्म । स्कूल जान थालेकीले फ्रक लगाउन थालेकी थिई उसले । मिलेका दाँत थिए । स्कूलका सरले निम वा कदमले दाँत माझनुपर्छ भनी सिकाएकै थिए । सेता दाँत टिलिक्क टल्काएर जब मुसुक्क हाँस्थी ऊ उसका दुवै गालामा खाल्डो पथ्र्यो । यो दृश्य खूब मनपथ्र्यो
मलाई । त्यसैले निर्निमेष दृष्टिले हेरिहन्थेँ म । एकदिनको कुरो हो । असारको महिना – लामा दिन थिए । घरि घाम चर्कन्थ्यो घरि पानी दर्कन्थ्यो । जङ्गलमा पुग्नेबित्तिकै बुथुरी, टङ्के, आशमाया र बाहुनदाइ आँप र फडिर खोज्न भनेर हिँडे । गाई हेर्नेमा साहिँली र म मात्र पर्‍यौँ । त्यसदिन साहिँलीले मसँग धेरै कुरा गरी । मभन्दा सात-आठ वर्षे जेठी । मैलेभन्दा बढी नै बुझेकी थिई
होली । रमाइला-रमाइला दन्त्यकथा सुनाई, गीत सुनाई र अरूअरू कुरा पनि गरी । ठूलो रुखको फेदमा बसेका थियौँ हामी । एउटा ढुङ्गो मेरो आसन थियो । अर्को ढुङ्गामाथि ऊ बसेकी थिई । नजिकैबाट बाख्रेखोलो बगिरहेको थियो कलकल-कलकल । कुइनेटो परेको भाग हुनाले सानो ओडारजस्तो पनि थियो । हामी गफमा डुबेछौँ । गाईबस्तुको पनि होस् भएन र दाजुदिदीहरूको पनि सम्झना भएन । निर्लिप्त भएछौँ हामी गफमा । के थिए त्यस्ता रमाइला गफ र कुराहरू – सम्झन्न म आज । यति कुराको सम्झना छ – उसले शिशिर-वसन्तको कथा भनेकी थिई । ढुङ्गामा चाक अड्याएर दुवै खुट्टा टेकेर बसेकी थिई ऊ र उसका ठीक अगाडि म पनि त्यसैगरी बसेको थिएँ । बर्साईको क्रममा उसको फ्रकको अगाडिपट्टिको भाग घुँडामाथि परेर
उचालिएछ । मैले देखिहालेँ – मन्दिरको ढोकै अगाडि द्वारपाल बसेका दुइथान गरुडझैँ सेता कल-कलाउँदा उसका उरु-जङ्घा । त्यसका बीचमा मण्डलाकार मेखला र मेखलाका पनि बीचमा दुलोबाट र्सप-भ्यागुता आदि केहीले चियाएजस्तो ढिस्को अनि मेखलाका वरिपरि पातलो रौँबारी† जो धवल उरुका कारणले प्रकाशित भएर र्छलङ्ग देखिन्थ्यो । सुरुमा त मैले त्यसलाई आँफूले सधैँ पूजा गर्ने गरेको शिवजी मन्दिरभित्रको शिवलिङ्ग नै देखेँ । पछि थाहा पाएँ – त्यो त छाडा कुरा पो रहेछ । मेरो केटाकेटी बुद्धि वा भनौँ चञ्चले मन, खितितिति हाँसेछु म । तेस्रो व्यक्ति कोही छैन, हामी दुइजना मात्र छौँ । त्यसमा पनि ऊ अति नै मार्मिक र कारुणिक कथा भन्दैथिई । हाँस्नुपर्ने विषय नै थिएन । झसङ्ग भई र आर्श्चर्य मान्दै सोध्न थाली साहिँली । किन हाँस्यौ दीपु – भन न, किन हाँस्यौ – मसँग कुनै जवाफ थिएन । भन्न सक्ने आँट पनि थिएन र भन्नु हुँदैन – लाज हुन्छ । त्यो त छाडा कुरा हो भन्ने मात्र ज्ञान थियो । तर, धरै दिइन
साहिँलीले । पहिले सम्झाई, फेरि फकाई अनि डर देखाई । म बबुरो विवश भएँ, डर लुकाउने ठाउँ कतै पाइनँ र अल्पअल्पमै भनेँ – कट्टू ।
मैले ‘कट्टू’ भन्नासाथ साहिँलीले बुझिछ क्यार – “मैले कट्टू लाएको थिइन, यसले मेरो ढिकुटी र र्सवस्व देखेछ” भन्ने । भनी – धत् झ् त्यसमा पनि हाँस्ने त – तिमी र म त दिदी-भाइ पो त । हेर न आज स्कूलबाट घर पुगेपछि हतार-हतार लुगा फेरेर भात खाइयो अनि गाई फुकाइहालियो कट्टू लाउनै बिर्से । तिमीलाई सारै लाज लाग्यो कि कसो – ए, भाइ मान्छे त झ् खै यता आऊ भन्दै उसले मलाई तानी र आफ्नो काखमा बर्साई अनि अत्यन्त धेरै माया गरेजस्तो गर्न थाली । ‘देखेँ’ भनेर कसैलाई पनि नभन्नू ल । उसले फेरि भनी – खै – त्रि्रो पनि हेर्छु अनि बराबर हुन्छ । तिमीले अरूलाई भन्छौ होला । ऊ ठूली थिई, बलिई थिई र जसो पनि गर्न सक्थी । मेरो हृवाङ्लाङ्ङ परेको कट्टूभित्र हात छिर्राई उसले । मेरो बिचरो सानो जुकोजत्रो लुकानोलाई छामी, समाई र हल्लाई । मलाई लाज लाग्यो, सारै लाज लाग्यो । डर पनि लाग्यो र रोएँ म । उसले मलाई फकाई । साहिँलीले भनी – हेर, अहिले केटाकेटी नै भए पनि लोग्नेमान्छे हौ तिमी । यसरी रुनु र डराउनु हुँदैन । पछि तिमी ठूलो भएपछि त्रि्रोमा पनि यस्तै के-के पलाउँछ । यो पनि ठूलो हुन्छ । यसले पिसाब गर्ने मात्र होइन अरू पनि के-के काम गर्नुपर्छ । साहिँलीको ‘अरू पनि के-के काम गर्नुपर्छ’ भन्ने वाक्यले उत्सुक भएँ म र जिज्ञासा प्रकट गरेँ – अरू के-के काम
गर्नुपर्छ – साहिँली झ् तँलाई थाहा छ – भन् न साहिँली, के-के गर्नुपर्छ – मेरो बालमन र अबोधपन अनि तारुण्यको सिँढीमा चढ्दै गरेकी वयःसन्धिकी साहिँली । उसले भनी – हुन्छ हुन्छ भन्छु तर तिमीले साहिँलीले भनेको भनेर कसैलाई पनि भन्नु हुँदैन नि । मैले कसैलाई नभन्ने वाचा गरेपछि साहिँलीले भन्न सुरु गरी । हेर दीपु झ् भोलिपर्सी तिमी ठूलो भएपछि त्रि्रो बिहे हुन्छ । तिमीले बाबु बन्नर्ुपर्छ । त्रि्री दुलहीले आमा बन्नुपर्छ । तिमीहरू दुवैजनाको सुत्ने एउटै ओछ्यान हुन्छ, एउटैमा सुत्नुपर्छ । राति लुगा लगाएर सुत्नु हुँदैन । नाङ्गै सुत्नर्ुपर्छ । कुरा बुझयौ दीपु – त्रि्री दुलहीको पनि मेरोजस्तै अघि देखेका थियौ नि हो त्यस्तै हुन्छ । अनि यस्तो पनि हुन्छ भन्दै उसले फ्रक खोलेर उसका छातीमा बुर्लुक-बुर्लुक उफ्रिएका उरोज देखाई । मैले अचम्म र उदेक मान्दै साहिँलीलाई हेरिरहेँ । बिस्तारै भनेँ – यस्तो त आमाको पनि छ ।
अनि फेरि साहिँलीले भनी – हो त सानोछँदा आमासँग सुत्नुपर्छ, आमाको दूध खानर्ुपर्छ अनि ठूलो भएपछि दुलहीसँग सुत्नर्ुपर्दछ र दुलहीकै दूध चुस्नर्ुपर्छ । लु आऊ अब तिमी र म
खेलौँ । म आमा तिमी छोरा ल भाइ झ् त्यसपछि ऊ सुती, मलाई पनि सुताई र मुन्टा भित्र दबेका उसका स्तनमा मेरो मुख लगाउन लगाई । उसका स्तनहरू पोटिला थिए, नरम थिए र ताता थिए तर आमाका जस्ता लुम्रा थिएनन् । यो कुरा उसलाई पनि भनेँ मैले । त्यसपछि मेरा साना हातहरूले उसका कठिन स्तनहरूलाई छाम्नु, चलाउनु, खेलाउनु र सुम्सुम्याउनु पर्ने भयो । मलाई खेलाइराख्न, चलाइराख्न र सुम्सुम्याइराख्न भनियो । उसलाई डसना बनाएर घोप्टिनु पर्‍यो मैले । यन्त्रवत् चल्दै गएँ म । साहिँली सिकाउँदै-अराउँदै गई । म खप्टिँदै-घोप्टिँदै गए । ऊ भन्दै थिई – भोलिपर्सी तिम्रो बिहे भएपछि तिमीलाई कसले सिकाउँछ र । मलाई
सोध्नुथियो – दुलही जान्दछे होली नि त । तर सोध्न पाइनँ किनभने उसले मेरो ध्यान मोडिदिई आऊ† तिमी पनि मजस्तै होऊ भनेर अनि मेरो कट्टू खोलिदिई । मेरा हातहरू समाएर उसका अङ्ग-अङ्गमा दौर्डाई उसले कहिले गालामा, कहिले घाँटीमा, कहिले त्रि्रामा, कहिले नाभीमा त कहिले त्यसभन्दा तलको संवेदनशील अङ्गमा ।
मैले अनुभव गरेँ – उसको शरीर एकदम तातेको थियो र ऊ लामो निःश्वास लिइरहेकी थिई । मेरो संवेदनशील अङ्गलाई चलाउँदै खेलाउँदै गर्न थाली । मेरो त्यस अङ्गको पनि केही रूप र आकार नबदलिएको होइन तर साहिँलीले भने र चाहेजस्तो हुने मेरो उमेरै भएको थिएन । वर्ीयको थैली खाली नै हुँदो हो । कामवासनाका कुरा अवचेतनमा हुँदा हुन्, सुषुप्त हुँदा हुन् । यसैबीच मैले थाहा पाएँ – साहिँलीको संवेदनशील अङ्ग रसिलो र लथपथ भएको थियो । ऊ हामी दुइका ती भिन्न-भिन्न प्रकृति र आकारका इन्द्रियहरूको मेल गराउने प्रयासमा थिई । त्यसपछि उसले दुवै हातले मेरो कम्मर समाएकी थिई अनि तलबाट माथितिर उचालिन्थी ऊ । मेरो शरीर थकित भइसकेको थियो । गलेको थिएँ म यो विचित्रको खेल नबुझेर । केहीबेरपछि ऊ पनि उठी, गलिछ । राति मलाई ज्वरो आयो । भोलिपल्ट म गोठालो जान
सकिनँ । साहिँलीले नै मेरा बस्तु पनि लगिदिई । दिउँसो मैले सम्भिmएँ – आज साहिँलीले हिजोको जस्तो खेल कोसँग खेलिहोला – टङ्केसँग कि बाहुनदाइसँग झ् फेरि बुथुरी र आशमाया पनि त थिए । मलाई सञ्चो भएपछि मैले गोठालो जानु नपर्ने भयो । बिहान भाषा पाठशालामा संस्कृत पढ्न र दिउँसो हाइस्कूलमा अङ्ग्रेजी पढ्न जानुपर्ने भयो । म सधैँ साहिँलीलाई सम्झरहन्थेँ । साहिँलीले खेलाएको खेल सम्भिmरहन्थेँ । केही आर्श्चर्य लाग्थ्यो र केही दिग्दारी पनि । साहिँलीले ‘नभन्नु’ भनेकीले यो कुरा मैले कसैलाई भनिनँ पनि ।
त्यसको सात वर्षछि मैले प्रवेशिका परीक्षा दिएँ । परीक्षापश्चात् बल्ल गोठालो जान पाइयो । दुइ-तीन महिनासम्म फु_सद । त्यतिञ्जेलसम्ममा टङ्के बुथुरी टिपेर मधेश भासिइसकेको थियो भने बाहुनदाइ आशमायालाई टिपेर आसाम भासिइसकेका थिए । ती ठाउँहरूमा अरू ससाना गोठाला-गोठाल्नीहरू भर्ना भइसकेका थिए । अब गोठालामा ठूला भनेका साहिँली र म नै थियौँ । त्यही चौर, त्यही ओडार, त्यही खोलो, त्यही जङ्गल अनि त्यही साहिँली र म । फरक यति
थियो – म त्यतिबेलाकी साहिँलीजस्तो भएको थिएँ र साहिँली भने अझ परिपक्व । त्यो महिना असार थियो र यो भने माघ । यसै महिना साहिँलीको बिहे भएको थियो । साइत नजुरेकाले मैतालु पठाइएको थिएन । छतिवन टारबाट ओरालो लाग्दै गएपछि ती सबै ठाउँहरू मलाई उद्दीपन विभाव भएर आए । केटाकेटी गोठालालाई बस्तु फर्काउन पठाएपछि मैले भनेँ – साहिँली तैँले कसैलाई ‘नभन्नु’ भनेको कुरो मैले कसैलाई भनेको छैन । उसले पुलुक्क मतिर हेरी र मुसुक्क
हाँसी । मैले बिस्तारै उसको हात समाएँ, उसलाई मतिर तानेँ । उसले कुनै प्रतिक्रिया व्यक्त
गरिन । त्यसपछि अँगालोभरि कसेँ । मैले उसलाई भनेँ – आज म तँलाई सिकाउँछु ल । अनि उसका अधरलाई मेरा दुइ ओँठले च्वाप्प पारेँ । यसपटक साहिँलीले कुनै प्रयास गर्नुपरेन किनभने सात वर्षपहिलेको जुको अहिले गोमन भइसकेको थियो । साहिँलीको बिहे भइसकेकाले मलाई कुनै डर पनि थिएन । तर पनि भनेँ – साहिँली झ् यो कुरा कसैलाई पनि नभन्नु है ।
साहिँलीलाई वैशाखमा मात्र मैतालु पठाइयो । म चैत्रसम्म नै साहिँलीसँग गोठालो गइरहेँ ।